Czy pompa ciepła się opłaca?

Zauważalny na przestrzeni ostatnich lat wzrost zainteresowania zakupem i montażem pompy ciepła to efekt korzyści, jakie można uzyskać decydując się na ten system ogrzewania budynku i podgrzewania wody użytkowej. Pompa ciepła jest urządzeniem ekologicznym, energooszczędnym, wydajnym, zapewniającym wygodę użytkowania oraz oszczędności wynikające z niskich kosztów eksploatacji. Wiele osób, które interesują się tego rodzaju rozwiązaniem, zastanawia się, czy pompa ciepła się opłaca? W poniższym artykule znajduje się odpowiedź na to pytanie.

Cena zakupu i instalacji pompy ciepła

W celu ustalenia, czy pompa ciepła się opłaca, należy przede wszystkim przeanalizować koszty z nią związane. Pierwszym z nich jest koszt zakupu i montażu pompy ciepła. W zależności od rodzaju pompy ciepła, wybranego modelu, danego producenta, paramentów technicznych, mocy grzewczej, a także miejsca montażu pompy ciepła, koszt ten będzie różny.

Ze względu na rodzaj pompy ciepła wymienić można powietrzne pompy ciepła, gruntowe pompy ciepła oraz wodne pompy ciepła (wodne pompy ciepła są najrzadziej stosowane ze względu na wysokie koszty inwestycji oraz niewielką dostępność odpowiednich wód gruntowych). Pompy ciepła powietrzne podzielić można z kolei na pompy ciepła powietrze-woda oraz pompy ciepła powietrze-powietrze, a także w zależności od ich układu pracy na pompy ciepła typu MONOBLOK oraz pompy ciepła typu SPLIT. Gruntowe pompy ciepła mogą być z kolei zamontowane z kolektorem pionowym lub z kolektorem poziomym.

Wybór rodzaju, układu pracy oraz modelu pompy ciepła w dużej mierze determinuje cenę urządzenia. Mieści się ona w granicach od 20 tys. do nawet 100 tys. zł. W przypadku wyboru powietrznej pompy ciepła średni koszt dla domu o powierzchni około 150 m2 to 35 tys. zł, a gruntowej pompy ciepła to koszt około 60 tys. zł.

Koszt inwestycji w pompę ciepła można porównać np. do systemu ogrzewania gazowego. Decydując się na ogrzewanie gazowe należy zapłacić około 7 tys. zł za przyłącze gazowe, 3 tys. zł za system odprowadzania spalin oraz około 9 tys. zł za zakup i montaż systemu. W porównaniu do kosztu instalacji pompy ciepła różnica jest niewielka, podczas gdy różnica w wydatkach związanych z użytkowaniem będzie znacząca.

W przypadku pomp ciepła koszty inwestycji można jednak obniżyć. Rozwiązaniem jest skorzystanie z dofinansowań oferowanych przez instytucje rządowe i samorządowe. Programy te mają na celu zachęcić inwestorów do wyboru ekologicznych rozwiązań korzystających z odnawialnych źródeł energii oraz zmniejszających emisję szkodliwych substancji do atmosfery. Dopłatę do pompy ciepła można uzyskać np. z programu Czyste Powietrze. Dodatkowo, koszt zakupu i montażu pompy ciepła można rozliczyć w rocznym zeznaniu podatkowym (ulga termomodernizacyjna).

Koszt użytkowania pompy ciepła

Opłacalność zastosowania pompy ciepła rozważyć należy również pod kątem kosztów jej eksploatacji. Pompa ciepła jest obecnie najtańszym systemem ogrzewania budynku. Jest to bowiem urządzenie, które bazuje na odnawialnych, naturalnych, ogólnodostępnych i bezpłatnych zasobach energii. Nie wytwarza ona ciepła, a jedynie transportuje je z dolnego źródła (czyli z gruntu, powietrza lub z wody) do górnego źródła ciepła, czyli instalacji grzewczej. Pompa ciepła potrzebuje do swojego działania energii elektrycznej, jednak jedynie w niewielkiej ilości. W 75% jej praca zależy od zasobów naturalnych, a jedynie w 25% opiera się na energii pochodzącej z elektrowni lub z instalacji fotowoltaicznej.

Koszty związane z użytkowaniem pompy ciepła można ograniczyć do zera, jeśli w danym budynku zostanie zmontowana instalacja fotowoltaiczna. Fotowoltaika dostarczy darmowy prąd do pompy ciepła, która tym samym stanie się urządzeniem bezkosztowym.

W przypadku pompy ciepła szacunkowe roczne koszty użytkowania wynoszą około 1500 zł dla domu o powierzchni 150 m2. Oczywiście są to przybliżone wartości, gdyż na poniesione wydatki wpływ może mieć wiele czynników – efektywność pompy ciepła (informuje o tym współczynnik COP), zapotrzebowanie energetyczne budynku (zależne od powierzchni domu, rodzaju termoizolacji, liczby domowników oraz ich preferencji w zakresie temperatur), a także zastosowana instalacja grzewcza rozprowadzająca ciepło. Jednak dla porównania: ogrzewanie gazowe wiąże się z wydatkiem około 3000zł rocznie, a ogrzewanie elektryczne – 6000zł. Pompa ciepła jest obecnie najtańszym i najbardziej opłacalnym systemem grzewczym.

Czy ogrzewanie domu pompą ciepła się opłaca?

Wśród aktualnie dostępnych systemów grzewczych pompa ciepła wiedzie prym pod względem energooszczędności i niskich kosztów eksploatacji. Nie da się zaprzeczyć, że ogrzewanie domu pompą ciepła się opłaca. Pomimo stosunkowo wysokiego kosztu początkowego związanego z zakupem i montażem urządzenia (który można obniżyć poprzez dofinansowania oraz odliczenia od podatku), z czasem pojawiają się oszczędności w porównaniu do innych systemów grzewczych. Można je dodatkowo zwiększyć decydując się na zainstalowanie fotowoltaiki, która zredukuje wydatki związane z użytkowaniem pompy ciepła do zera.

Posiadanie pompy ciepła wiąże się również z niezależnością od podwyżek cen paliw opałowych. Ostatnie lata przyniosły znaczny wzrost cen gazu, w związku z czym ogrzewanie gazowe staje się coraz mniej opłacalne. Odnawialne źródła energii, na których opiera swoje działania pompa ciepła, są bezpłatne i ogólnodostępne.

Ogrzewanie pompą ciepła oznacza zatem oszczędności i niezależność. Co więcej, pompa ciepła jest urządzeniem wielofunkcyjnym, które nie tylko zapewnia ciepło w budynku, lecz również podgrzewanie ciepłej wody użytkowej oraz, w przypadku wielu modeli, możliwość chłodzenia pomieszczeń. Można zatem zrezygnować z instalowania kosztownej klimatyzacji.

Zwrot z inwestycji w pompę ciepła następuje już po kilku latach – zazwyczaj około 7-8. Z kolei pompa ciepła może działać wydajnie nawet przez 50 lat! To opłacalne rozwiązanie, z którego korzyści czerpie się przez bardzo długi okres czasu.

Na co zwrócić uwagę, aby pompa ciepła do ogrzewania domu była opłacalna?

Najważniejszymi czynnikami, jakie są brane pod uwagę podczas ustalania, czy pompa ciepła się opłaca, są koszty inwestycyjne oraz koszty eksploatacji urządzenia. Jednakże, aby inwestycja była rentowna, należy również zwrócić uwagę na aspekty wpływające na jej wydajność, w tym:

• Odpowiedni dobór mocy pompy ciepła do zapotrzebowania energetycznego budynku,
• Parametry techniczne pompy ciepła, w tym przede wszystkim COP informujący o efektywności oraz zakres temperaturowy, w jakim pracuje pompa ciepła (szczególnie w przypadku powietrznych pomp ciepła),
• Prawidłowy montaż pompy ciepła – to zadanie dla doświadczonych i wykwalifikowanych specjalistów,
• Właściwy dobór górnego źródła ciepła – w przypadku tradycyjnych grzejników pompa ciepła może potrzebować dużych nakładów pracy do zapewniania ogrzewania, co zmniejsza jej opłacalność (dowiedz się więcej: Jakie grzejniki do pompy ciepła wybrać?),
• Połączenie z instalacją fotowoltaiczną – podnosi rentowność inwestycji, gdyż koszty związane z użytkowaniem pompy ciepła wynikające z poboru energii elektrycznej spadają do zera.