Nowe zasady rozliczania prosumentów 2022: net-billing
Fotowoltaika w 2022 roku uległa znaczącej zmianie. Dotychczasowy systemu opustów, który był wykorzystywany do rozliczania energii elektrycznej wprowadzanej i pobieranej z sieci, zastąpiony został od 1 kwietnia 2022 roku przez system zwany net-billingiem. Jak aktualnie wygląda wygląda rozliczanie prosumentów?
Rozliczanie instalacji fotowoltaicznych zgłoszonych do 31 marca 2022 – system opustów
Opierająca działanie na odnawialnych źródłach energii fotowoltaika w ostatnich latach zyskała znaczącą popularność. Z posiadania instalacji fotowoltaicznej zyskuje się bowiem realne oszczędności powstałe w wyniku niższych, niemal zerowych rachunków za prąd. Fotowoltaika to także gwarancja niezależności od podwyżek cen energii elektrycznej i to w długiej perspektywie czasowej – żywotność paneli fotowoltaicznych jest szacowana na nawet 25-35 lat. Finansowe korzyści spowodowały wzrost zainteresowania wśród inwestorów prywatnych i biznesowych zakupem i montażem fotowoltaiki, która podłączona do sieci rozliczana była w oparciu o system opustów. Na czym polegał ten sposób rozliczania przesłanej do sieci i pobranej energii elektrycznej?
System opustów, który obowiązuje wszystkich inwestorów, którzy zgłosili wniosek o przyłączenie mikroinstalacji do sieci energetycznej do właściwego operatora systemu dystrybucyjnego do dnia 31 marca 2022 roku przez kolejne 15 lat, opiera się na metodzie ilościowej. Zakłada on, że prosumenci (czyli właściciele instalacji fotowoltaicznej produkujący prąd na własne potrzeby) mogą przesyłać nadwyżki energii elektrycznej wytworzonej przez panele fotowoltaiczne do sieci energetycznej i pobierać je w dowolnym momencie, gdy instalacja przestaje pracować lub nie wytwarza wystarczającej ilości prądu do pokrycia zapotrzebowania energetycznego. Prosument nie może jednak pobrać całości przesłanej energii – w przypadku instalacji fotowoltaicznej o mocy do 10 kW odzyskać może 80% energii, zaś instalacji powyżej 10 kW – 70%. Na wykorzystanie nadwyżki prądu prosument ma rok, po czym wytworzona energia przepada.
Net billing – nowe zasady rozliczania prosumentów 2022
Zgłoszone do dnia 31 marca 2022 r., do właściwego operatora systemu dystrybucyjnego, instalacje fotowoltaiczne będą rozliczane za pomocą systemu opustów przez kolejne 15 lat. Z kolei po 1 kwietnia 2022 r. każdy inwestor decydujący się na zakup i montaż paneli słonecznych jest rozliczany według nowych zasad rozliczania energii przesłanej i pobranej z sieci, za pomocą tzw. net billingu.
Net billing jest metodą rozliczania energii z rozwiązań wykorzystujących odnawialne źródła energii, w tym również z fotowoltaiki. Jej głównym założeniem jest oparcie rozliczania nie o ilość przesłanej i pobranej energii, a o jej wartość. Prosument będzie zatem sprzedawać nadwyżki energii po określonej cenie, a w przypadku pobrania energii z sieci – będzie musiał za nią zapłacić.
Nowy system rozliczeń prosumentów – od 1 kwietnia 2022 r.
Obowiązujący od 1 kwietnia 2022 r. system net billingu dotyczy każdego, kto zainstaluje instalację fotowoltaiczną w swoim domu, firmie czy w gospodarstwie rolnym. Nowe zasady rozliczania fotowoltaiki przede wszystkim bazują na wartości energii przesłanej i pobranej. Wytwarzając energię elektryczną i przesyłając ją do sieci, prosumenci sprzedają ją po średniej cenie hurtowej z poprzedniego miesiąca ustalanej na Towarowej Giełdzie Energii (TGE). Uzyskane ze sprzedaży środki gromadzone będą na tzw. depozycie prosumenckim. W przypadku, gdy instalacja fotowoltaiczna nie będzie produkować prądu lub wytwarzać go będzie w zbyt małej ilości do pokrycia zapotrzebowania, prosument będzie mógł pobrać energię elektryczną z sieci, nabywając ją po określonej, ustalonej przez operatora cenie detalicznej.
Rozliczenie środków zgromadzonych na depozycie prosumenckim odbywa się w okresie 12 miesięcy od dnia przypisania kwoty na koncie. Jeśli na koncie prosumenta środków będzie zbyt mało – konieczna będzie dopłata. Z kolei w przypadku, gdy pozostaną na nim dodatkowe środki, operator będzie zobowiązany do zwrotu nadpłaty, jednak w wysokości maksymalnie 20% wartości energii wprowadzonej do sieci w danym miesiącu kalendarzowym, którego dotyczy zwrot.
3-miesięczny okres przejściowy: 1 kwiecień – 30 czerwiec 2022 r.
Po 1 kwietnia 2022 r. wszystkich prosumentów, którzy zgłaszają instalację fotowoltaiczną do operatora sieci dystrybucyjnej, obowiązują nowe zasady rozliczania. Od 1 kwietnia do 30 czerwca 2022 r. obowiązuje jednak przejściowy system opustów, po którym nadwyżki energii elektrycznej zostaną rozliczone po średniej cenie miesięcznej z czerwca 2022 r., a prosumenci automatycznie przejdą do systemu net-billingu.
Rozliczenie prosumentów od 1 lipca 2022 do 30 czerwca 2024 r.
W okresie od 1 lipca 2022 r. do 30 czerwca 2024 r. nadwyżki prądu mają być z kolei rozliczane wg średniej ceny rynkowej energii elektrycznej z poprzedniego miesiąca kalendarzowego. Jest to również etap przejściowy, bowiem w końcowej fazie energia ma być rozliczana godzinowo. Wymaga to jednak stworzenia odpowiedniego systemu oraz narzędzi do rozliczania. Centralny System Informacji Rynku Energii (CSIRE), który ma to umożliwić, rozpocznie działanie od 1 lipca 2024 r.
Rozliczenie w oparciu o ceny godzinowe od 1 lipca 2024 r.
Ostatnim etapem przejścia na system net billingu będzie rozliczanie energii elektrycznej przesłanej do sieci wg stawki ustalanej godzinowo. Zmiana ta obowiązywać ma od 1 lipca 2022 r. Wartość energii wprowadzonej do sieci będzie ustalana wg ceny giełdowej godzinowej na rynkach dnia następnego, wyznaczanej przez operatora rynku informacji energii Polskie Sieci Elektroenergetyczne. Cena energii elektrycznej pobranej z sieci ma być zgodna z taryfą operatora.
