Opłata mocowa – co to jest, od kiedy obowiązuje?
Na rachunku za prąd znajduje się wiele różnych pozycji, w tym przede wszystkim dotyczących ilości energii elektrycznej pobranej z sieci, a także wysokości opłat. Od 2021 r. konsumenci, jak i prosumenci, na swoich rachunkach znaleźć mogą dodatkowy punkt, jakim jest opłata mocowa. Głównym założeniem jej powstania było zapewnienie bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej i zwiększenie stabilności cen prądu, a także rozwój infrastruktury energetycznej. Jaka jest wysokość stawki opłaty mocowej i od kiedy obowiązuje? I czy istnieją sposoby na jej obniżenie?
Opłata mocowa – co to takiego?
Opłata mocowa wprowadzona została na mocy nowelizacji Ustawy o rynku mocy. Celem pojawienia się opłaty mocowej było zagwarantowanie bezpieczeństwa energetycznego odbiorcom poprzez utrzymanie elektrowni w gotowości do dostarczania energii elektrycznej. Środki zebrane w ramach opłaty mocowej kierowane są właśnie do elektrowni w zamian za utrzymanie rezerw energetycznych i ich dostarczanie w okresach szczytowego zapotrzebowania na energię elektryczną do konsumentów.
Dodatkowo, z opłaty mocowej jest również finansowane zabezpieczenie działania i rozbudowa infrastruktury energetycznej – budowa nowych elektrowni, a także modernizacja i utrzymanie już istniejących. Rozwiązania te mają zapewnić stabilność dostaw energii elektrycznej.
Od kiedy obowiązuje opłata mocowa?
Opłata mocowa została wprowadzona na mocy Ustawy o rynku mocy z dnia 8 grudnia 2017 r., jednakże obowiązek jej uiszczania pojawił się dopiero od od 1 stycznia 2021 r. Opłata mocowa przewidziana jest na około 30 lat.
Stawka opłaty mocowej ustalana jest na każdy rok kalendarzowy przez Urząd Regulacji Energetyki, który ogłasza ją do 30 września roku poprzedniego.
Wysokość stawki opłaty mocowej dla gospodarstw domowych
Odbiorcy indywidualni płacą nieco inną stawkę opłaty mocowej niż pozostali odbiorcy energii elektrycznej. W przypadku gospodarstw domowych jest ona zryczałtowana i uzależniona od rocznego zużycia energii elektrycznej, czyli od ilości kWh pobranej z sieci. Wyróżnione zostały 4 progi, których wysokość w 2022 r. wynosi:
- roczne zużycie energii elektrycznej do 500 kWh – wysokość z tytułu opłaty mocowej wyniesie 2,37 zł miesięcznie;
- roczne zużycie energii elektrycznej od 500 kWh do 1200 kWh – wysokość z tytułu opłaty mocowej wyniesie 5,68 zł miesięcznie;
- roczne zużycie energii elektrycznej powyżej 1200 kWh do 2800 kWh – wysokość z tytułu opłaty mocowej wyniesie 9,46 zł miesięcznie;
- roczne zużycie energii elektrycznej powyżej 2800 kWh – wysokość z tytułu opłaty mocowej wyniesie 13,25 zł miesięcznie.
Wysokość opłaty mocowej dla przedsiębiorstw
Uzależnienie stawki opłaty mocowej od rocznego zużycia energii elektrycznej pobranej z sieci dotyczy wyłącznie odbiorców indywidualnych. Pozostali odbiorcy energii, w tym przedsiębiorstwa, opłatę mocową naliczaną mają za każdą kWh pobraną z sieci w godzinach od 7:00 do 22:00 w dni robocze (z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy). W 2022 r. stawka opłaty mocowej w tym przypadku to 0,0937 zł/kWh.
Wysokość opłaty mocowej na rachunkach za dystrybucję energii elektrycznej dla przedsiębiorców będzie zatem różna. Będzie to zależne od trybu prowadzonej przez nich działalności gospodarczej – opłata mocowa naliczana będzie za kilka do kilkunastu godzin pracy dziennie.
Opłata mocowa a instalacja fotowoltaiczna
Fotowoltaika to technologia, która umożliwia produkcję energii elektrycznej w oparciu o bezpłatne i odnawialne źródła energii – promieniowanie słoneczne. Inwestorzy posiadający własną elektrownię fotowoltaiczną zyskują oszczędności, gdyż nie muszą korzystać z dostaw prądu od zewnętrznych dostawców – produkują energię elektryczną na własne potrzeby. Ze względu na obniżenie ilości energii elektrycznej pobranej z sieci nawet do zera, możliwe jest również zmniejszenie do minimum wysokość opłaty mocowej.
Czy można obniżyć wysokość opłaty mocowej?
Opłata mocowa jest opłatą obowiązkową, której nie da się zupełnie uniknąć. Istnieje jednak kilka sposobów, aby obniżyć jej wartość. Skutecznym rozwiązaniem jest ograniczenie zużycia energii elektrycznej, co możliwe jest poprzez zastosowanie dobrych praktyk, takich jak wyłączanie światła w pomieszczeniach, w których nikt nie przebywa lub odłączanie urządzeń od gniazdek, gdy nikt z nich nie korzysta.
Metodą na obniżenie wysokość opłaty mocowej, jak i rachunków za prąd, do niezbędnego minimum, jest przejście na produkcję energii elektrycznej na własny użytek. Montaż instalacji fotowoltaicznej pozwala radykalnie obniżyć wydatki na prąd, a także uchronić się przed podwyżką cen prądu oraz innych opłat, w tym opłaty mocowej, w przyszłości.
